فلوروسکوپی، یک روش تصویربرداری پزشکی است که با استفاده از چندین پالس، برای نشان دادن حرکت اندام ها و بافت های داخلی در زمان مشخص بر روی صفحه کامپیوتر است. رادیولوژیست از فلوروسکوپی برای اهداف تشخیصی و کمک به هدایت برخی روش های درمانی مانند جراحی ها و قرار دادن کاتتر استفاده می کنند.
مزایا فلوروسکوپی چیست؟
فلوروسکوپی و سایر آزمایش های تصویر برداری، روش های غیر تهاجمی هستند که راهنمای بصری برای برخی از روش های پزشکی ارائه می کنند و به پزشک شما اجازه می دهند بیماری ها وآسیب ها را تشخیص دهند.
فلوروسکوپی برای چه مواردی استفاده می شود؟
پزشک از فلوروسکوپی برای اهداف تشخیصی و راهنمایی بصری در طی برخی از روش ها استفاده می کند.
فلوروسکوپی تشخیصی
پزشک از فلوروسکوپی برای قسمت های مختلف بدن شما برای تشخیص چندین بیماری استفاده می کنند، از جمله:
تنقیه باریمی
تنقیه باریمی که به آن رادیوگرافی دستگاه گوارش تحتانی نیز گفته می شود، یک آزمایش تصویربرداری فلوروسکوپی است که مشکلات روده بزرگ و رکتوم شما را بررسی می کند. پزشک یک مایع بی خطر حاوی باریم را از طریق لوله ای که وارد مقعد شما می کند و مایع را می ریزد. این مایع داخل روده بزرگ را می پوشاند و طرح کلی خود را در تصویربرداری اشعه ایکس به وضوح نشان می دهد.
آنژیوگرافی
آنژیوگرافی از فلوروسکوپی برای شناسایی و تشخیص تنگی یا انسداد عروق در بدن شما استفاده می کند. گاهی اوقات، پزشک ممکن است آنژیوگرافی را انجام دهند، روشی که برای باز کردن عروق کرونر مسدود شده در طی آنژیوگرافی تشخیصی، در صورت لزوم استفاده می شود.
سیستوگرافی
سیستوگرافی یک آزمایش تصویربرداری است که می تواند از فلوروسکوپی برای کمک به تشخیص مشکلات مثانه استفاده کند. در طول سیستوگرافی، پزشک یک لوله نازک به نام کاتتر ادراری را وارد مجرای ادرار شما می کند و رنگ کنتراست را به مثانه شما تزریق می کند. این رنگ به قسمت هایی از مثانه کمک می کند تا در تصویربرداری با اشعه ایکس واضح تر نشان داده شوند.
میلوگرافی
میلوگرافی از فلوروسکوپی و تزریق ماده برای ارزیابی نخاع، ریشه های عصبی و پوشش نخاعی استفاده می کند. همچنین برای ارزیابی ستون فقرات شما پس از جراحی و برای ارزیابی مشکلات دیسک در بیماران استفاده می شود.
اجزای دستگاه فلوروسکوپی
مجموعه دستگاه فلوروسکوپی از تیوپ اشعه X، کولیماتور ها، فیلتر ها، مانیتور و… تشکیل شده است که شبیه به تکنولوژی رادیوگرافی هستند. اما انچه تصویربرداری فلوروسکوپی را از رادیوگرافی متمایز می کند، تشدید گر تصویر می باشد. در مدت زمان 10 دقیقه انجام این آزمایش، 18 هزار تصویر منحصر به فرد تولید می شود. سیستم فلوروسکوپی می بایست از فوتون هایی با تعداد پرتو ایکس کم، تولید تصویر کند. زیرا محدودیت دز پرتویی وجود دارد.
تشدید گر تصویر برداری چهار قسمت اصلی دارد :
- لنز های الکترونیکی : متمرکز کردن الکترون ها
- محفظه خلا : بیرون نگه داشتن هوا
- لایه ورودی : تبدیل سیگنال پرتو ایکس به الکترون ها
- لایه فسفر خروجی : تبدیل الکترون های شتابدار به نور مرئی
چرا به آزمایش فلوروسکوپی نیاز دارم؟
پزشک شما ممکن است، این آزمایش را توصیه کند اگر بخواهد عملکرد یک اندام، سیستم یا قسمت داخلی دیگر بدن شما را بررسی کند. همچنین ممکن است برای برخی از روش های پزشکی که نیاز به راهنمایی تصویربرداری دارند، مانند جراحی یا قرار دادن استنت، به فلوروسکوپی نیاز داشته باشید.
تست فلوروسکوپی چدر رایج است؟
تست های تصویربرداری فلوروسکوپی نسبتا رایج هستند، زیرا می توانند به تشخیص چندین بیماری و راهنمایی بسیاری از روش های مختلف کمک می کنند.
در حالی که استفاده از این آزمایش برای راهنمایی تصویربرداری در طول روش ها گسترش یافته است.
آیا برای آماده شدن برای آزمایش فلوروسکوپی باید کاری انجام دهیم؟
آماده سازی شما به نوع روش فلوروسکوپی و دلیل انجام آن بستگی دارد. برخی از روش ها به هیچ آمادگی خاصی نیاز ندارند. برای برخی از بیماران ممکن است پزشک از شما بخواهد چند ساعت قبل از انجام تصویربرداری از مصرف برخی از دارو ها اجتناب کنید.
در طول فلوروسکوپی چه انتظاری باید داشته باشیم؟
با توجه به نوع روش، ممکن است فلوروسکوپی خود را در یک مرکز سرپایی یا به عنوان بخشی از اقامت خود در بیمارستان انجام دهید. برای برخی از روش های فلوروسکوپی، می توانید در طول انجام آزمایش بیدار باشید. برای سایر روش ها، مانند روشی که شامل جراحی می شود، شما تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرید تا در طول جراحی بخوابید.
در طول فلوروسکوپی شما باید برخی از روش های زیر را انجام دهید:
- ممکن است نیاز باید هر گونه لباس یا جواهراتی را که ممکن است با این روش تداخل داشته باشد را بردارید.
- برخی از روش های فلوروسکوپی نیاز به رنگ کنتراست دارند، که ماده ای بی خطر است که باعث می شود، بخشی از بدن شما در عکس برداری با اشعه ایکس واضح تر نشان داده شود.
- سپس پزشک از شما میخواهد روی میز اشعه ایکس دراز بکشید. با توجه به نوع روش، پزشک شما ممکن است از شما بخواهد که بدن خود را در موقعیت های مختلف حرکت دهید یا قسمت خاصی از بدن را حرکت دهید. همچنین ممکن است از شما بخواهد که برای مدت کوتاهی نفس خود را حبس کنید.
- اگر روش شما شامل گرفتن کاتتر باشد، پزشک شما یک سوزن را در قسمت مناسب بدن وارد می کند.
- سپس پزشک از یک اسکنر مخصوص اشعه ایکس برای ایجاد نماهای فلوروسکوپی استفاده می کند که می تواند آنها را روی صفحه کامپیوتر مشاهده کنند.
کاربردهای فلوروسکوپی
فلوروسکوپی، به عنوان یک ابزار تصویربرداری قادر است تا سیستم عملکردی اعضای مختلف بدن از جمله سیستم اسکلت بدن، دستگاه گوارش، ادرار، تنفس و سیستم تناسلی را بررسی نماید.
این دستگاه قادر است که قسمت های مختلف و خاص بدن، از جمله استخوان ها، ماهیچه ها و مفاصل و همچنین ارگان هایی نظیر ریه، کلیه، قلب و سایر اجزا را ارزیابی نماید.
از کاربردهای این آزمایش می توان موارد ذیل را نام برد :
- قرار داردن کاتتر (catheter) داخل ورید (IV) و شریان ها : هدایت کردن حرکت کاتتر در سیستم ادراری، مجاری صفراوری یا رگ های خونی
- باریم اشعه ایکس و enemas : ماده کنتراست به نام باریوم توسط بیمار بلعیده می شود تا در طی تصویربرداری x-ray دستگاه گوارش از سایر اعضا متمایز گردد.
در نتیجه، شکل روده، محل قرار گیری و حرکات آن به دقت مورد ارزیابی قرار می گیرد. این روش در تشخیص تومور نیز کاربرد دارد.
- آنژیوگرافی: مشاهده رگ های خونی بدن و ارگان های بدن
- جراحی های ارتوپدی: مجموعه ای از تصاویر پشت سر هم در رادیوگرافی، تصاویر فلوروسکوپی را ایجاد می کند. کاربرد اصلی رادیوگرافی، تصویر برداری از استخوان ها است. در نتیجه، استفاده از فلوروسکوپ در جراحی های ارتوپدی جایگاه ویژه ای دارد.
در جراحی هایی که نیاز است که شکستگی استخوان و تغییرات آن ها همزمان مشاهده گردد، از این آزمایش استفاده می شود.
- کاتترازیسیون قلب : استفاده از فلوروسکوپی جهت دیدن جریان خون در داخل عروق کرنوی و تشخیص نقاط مسدود شده عروق کرونر
نحوه انجام فلوروسکوپی
در فلوروسکوپی، اشعه ایکس از قسمت های مختلف بدن جهت بررسی عملکرد این اعضا، عبور کرده، پردازش می شود و به مانیتور انتقال می یابد. در نتیجه آن بهترین رادیولوژیست می تواند حرکت اعضای بدن را با جزئیات مشاهده کند.
این آزمایش، ممکن است به صورت سرپایی انجام شود و یا به چند روز استراحت در بیمارستان نیاز خواهد داشت. این فرآیند، بسته به شرایط فرد و تشخیص پزشک متخصص انجام می گردد.
برای انجام این آزمایش، فرد باید لباس خود را تعویض نماید و از لباس مخصوصی به نام گان استفاده نماید.
بیمار بایستی از استفاده از وسایلی که با اشعه ایکس تداخل دارند، مانند اشیا فلزی و جواهرات، خودداری کند.
جهت انجام این آزمایش، فرد روی تخت فلوروسکوپی قرار می گیرد. قرار گیری بیمار بصورتی است که او در مقابل تیوب اشعه ایکس باشد.
باتوجه به نوع آزمایش، بیمار می بایست در پوزیشن های مختلفی قرار بگیرد و قسمت های خاص از بدن خود را تغییر جهت بدهد تا تنفس خود را در فاصله های زمانی که این آزمایش انجام می شود حبس کند.
نحوه انجام کار فلوروسکوپی، بر مبنای دستگاهی به نام فلوروسکوپ می باشد که اشعه ایکس با جریان مولد بین 1 تا 5 میلی آمپر را تولید می کند و توسط گیرنده ای به نام دستگاه تقویت تصویر، پرتوهای آن دریافت و تقویت می گردد. تصاویر فلوروسکوپی توسط این دستگاه، با عبور پرتوهای X از درون بدن بیمار روی سیستم تلویزیونی مدار بسته نمایش داده شده و ثبت می گردد.
باتوجه به پروسه این آزمایش، ماده حاجب از طریق تنقیه، بلع یا داخل وریدی (IV) در دست یا بازو تزریق می گردد.
عوارض فلوروسکوپی
به دلیل مواجه بودن بیمار با اشعه ایکس و بالا بودن دوز اشعه، ممکن است خطراتی برای بیمار وجود داشته باشد. عوارضی که در رادیوگرافی وجود دارد، در فلوروسکوپی با شدت بالاتری می باشد. زیرا تشعشعاتی که به بیمار می رسد با پیوسته بودن، بالاتر خواهند رفت.در زمان استفاده از مواد کنتراست زا در بدن بیمار، کسانی که به این مواد حساسیت و آلرژی دارند باید به پزشک اطلاع دهند. به همین علت بایستی قبل از انجام این آزمایش این مورد توسط پزشک متخصص بررسی گردد. بیماران مبتلا به نارسایی کلیه می بایست قبل از انجام آزمایش، پزشک خود را مطلع سازند.
هزینه فلوروسکوپی
هزینه فلوروسکوپی، بسته به نوع آن و شرایط بیمار، در هر فردی متفاوت می باشد. توصیه می گردد جهت کسب اطلاعات در مورد هزینه این آزمایش به پزشک متخصص رادیولوژی مراجعه نمایید تا وضعیت شما بررسی گردد.
نتیجه گیری
فلوروسکوپی یک تکنیک تصویر برداری پزشکی است که از اشعه ایکس برای بدست آوردن تصاویر متحرک در زمان واقعی از ساختارهای داخلی بدن بیمار استفاده می کند. این شامل استفاده از فلوروسکوپ است که یک دستگاه ایکس تخصصی است که از یک منبع اشعه ایکس و یک صفحه فلورسنت یا صفحه دیجیتال تشکیل شده است.
سلام آیا این روش فلوروسکوپی میتواند جایگزین آندوسکوپی شود و به همان دقت مشکلات روده کوچک و مری را نشان دهد. آیا میشود با این روش انتهای روده بزگ یا همان کلون را دید، هزینه این کار چقدر است.